हिंदी के अग्रगण्य उपन्यासकार -मुंशी प्रेमचंद
उपन्यास सम्राट मुंशी प्रेमचंद (1880-1936)
प्रेमचंद (३१ जुलाई, १८८० - ८ अक्टूबर १९३६) हिन्दी और उर्दू के महानतम भारतीय लेखकों में से एक हैं।[1] मूल नाम धनपत राय श्रीवास्तव वाले प्रेमचंद को नवाब राय और मुंशी प्रेमचंद के नाम से भी जाना जाता है।[2] उपन्यास के क्षेत्र में उनके योगदान को देखकर बंगाल के विख्यात उपन्यासकार शरतचंद्र चट्टोपाध्याय ने उन्हें उपन्यास सम्राट कहकर संबोधित किया था।[3][4] प्रेमचंद ने हिन्दी कहानी और उपन्यास की एक ऐसी परंपरा का विकास किया जिसने पूरी सदी के साहित्य का मार्गदर्शन किया। आगामी एक पूरी पीढ़ी को गहराई तक प्रभावित कर प्रेमचंद ने साहित्य की यथार्थवादी परंपरा की नींव रखी। उनका लेखन हिन्दी साहित्य की एक ऐसी विरासत है जिसके बिना हिन्दी के विकास का अध्ययन अधूरा होगा। वे एक संवेदनशील लेखक, सचेत नागरिक, कुशल वक्ता तथा सुधी (विद्वान) संपादक थे। बीसवीं शती के पूर्वार्द्ध में, जब हिन्दी में की तकनीकी सुविधाओं का अभाव था, उनका योगदान अतुलनीय है। प्रेमचंद के बाद जिन लोगों ने साहित्य को सामाजिक सरोकारों और प्रगतिशील मूल्यों के साथ आगे बढ़ाने का काम किया, उनमें यशपाल से लेकर मुक्तिबोधतक शामिल हैं।
നോവലുകൾ
ഗബൻ (गबन گبن) (കൊള്ള)
- സേവാസദൻ,ഗോദാൻ (गोदान گودان) (The Gift of a Cow)കർമ്മഭൂമി (कर्मभूमी کرمبھُومی)
- കായകൽപ്പ് (कायाकल्प کایاکلپ)മനോരമ (मनोरमा منورما)മംഗത്സൂത്ര (मंगलसूत्र مںگلسُوتر) - Incompleteനിർമ്മല (निर्मला نِرملا)പ്രതിജ്ഞ (प्रतिज्ञा پرتِجنا) (The Vow)പ്രേമാശ്രം (प्रेमाश्रम پریماشرم)രംഗ്ഭൂമി (रंगभूमी رںگبھُومی) (The theatre)വർദാൻ (वरदान وردان)(The boon)
- കാഞ്ഞിരപ്പൊയിലിലെ ഹിന്ദി ക്ലബ്ബ് പ്രേംചന്ദ് ഹിന്ദി മഞ്ച് എന്ന നാമധേയത്തിലാണ് പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നത്.വര്‍ഷം തോറും വൈവിധ്യങ്ങളായ പരിപാടികള്‍ ആസൂത്രണം ചെയ്യുമ്പോള്‍ ഹിന്ദിയില്‍ താല്‍പര്യം ഉള്ള വിദ്യാര്‍ത്ഥികള്‍ക്ക് ഇതിന്റെ പ്രവര്‍ത്തനം ഒരു മുതല്‍കൂട്ടാകുന്നു.ജില്ലാതലത്തില്‍ വരെ മേന്‍മകള്‍ ഉണ്ടാക്കാന്‍ പറ്റുന്നതിന്റെ നേട്ടം പ്രവര്‍ത്തന മികവ് തന്നെയെന്നതില്‍ സംശയമില്ല. പ്രേംചന്ദിന്റെ ജന്മദിനത്തില്‍ ഏഴാം ക്ലാസ്സിലെ പാഠഭാഗവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ഒരു വൃക്ഷത്തിന്റെ ജന്മദിനത്തില്‍ ഒരു വലിയ ഗുല്‍മൊഹറിന് കൂട്ടായി ഒരു കൂട്ടി ഗുല്‍മൊഹറിനെ നട്ടു. ക്ലബ്ബിന്റെ ഈ വര്‍ഷത്തെ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളുടെ ഔപചാരികമായ ഉദ്ഘാടനം എ.സിനന്ദകുമാര്‍ നിര്‍വ്വഹിച്ചു. സംയോജക് പ്രണവ് പ്രഭാകരന്‍ വൃക്ഷത്തൈ നട്ടു.ഹരിനാരായണന്‍ പ്രേംചന്ദ് അനുസ്മരണപ്രഭാഷണം നടത്തി.
 |
| ക്ലബ്ബംഗങ്ങള്‍ തയ്യാറാക്കിയ ബധായികാര്‍ഡുകളും പോസ്റ്ററുകളും പ്രകാശനം ചെയ്യുന്നു. |
 |
| പ്രേംചന്ദ് ജന്മദിനത്തില്‍ ഗാനാലാപനം |
 |
| പ്രേംചന്ദ് പുസ്തക പ്രദര്‍ശനവും ഹിന്ദി അസംബ്ലിയും |
 |
| ഗുല്‍മൊഹര്‍ മരത്തിന് കൂട്ടിന് ഇനി കുട്ടി ഗുല്‍മൊഹര്‍ |
 |
| പ്രേംചന്ദ് അനുസ്മരണം കേള്‍ക്കുന്ന മഞ്ചിലെ അംഗങ്ങള്‍ |
No comments:
Post a Comment